Van Anoniem naar Bekend, hoe erg is dat? (inleiding)
Je bent spermadonor. Je bent Anoniem. En nu wil je Bekend worden. Want wie A zegt moet B zeggen! Het is voor ooit geconcipieerde donorkinderen van belang om te weten van wie ze afstammen, zoveel is duidelijk. Het is zelfs als recht van elk mens vastgelegd. Dus wil je die zo belangrijke stap zetten en je gegevens delen met degenen die van je afstammen. Maar je aarzelt nog. Wat gaat er allemaal gebeuren als je de stap hebt gezet? Wat kun je verwachten? Als leden van Priamos hebben wij dit proces allen meegemaakt en die ervaring staat tot je beschikking.
Van Anoniem naar Bekend, hoe erg is dat? deel I (je matcht via FIOM)
Het begint al bij je DNA gegevens. Die kun je aanleveren via het FIOM (www.fiom.nl) of via grote Amerikaanse firma’s als ftDNA en MyHeritage. Het maakt nogal verschil wat je doet. Lever je je gegevens gratis aan het FIOM dan kom je in hun Nederlandse databank. Daarin staan de gegevens van heel wat donoren, en van donorkinderen die zich hebben opgegeven als zoekende. Daar kán een match uit voort komen: een vader – kind relatie wordt ontdekt. Dat hoeft beslist niet altijd het geval te zijn, er zijn donoren bij het FIOM ingeschreven die zelfs na jaren geen enkele match hebben. Maar als er een match is, zal het FIOM je bijstaan bij de ontmoeting met dat eerste zoekende donorkind of mogelijk zelfs meerdere..
Begeleiding is geen overbodige luxe. Het vinden van je directe nazaat is in de meeste gevallen voor jou en voor die nazaat een emotionele gebeurtenis. De zoeker heeft misschien lang gehoopt, misschien lang moeten wachten voor hij of zij de stap naar het zoeken heeft durven zetten, en jijzelf als kersverse Bekende donor hebt er ineens een volwassen intiem gerelateerd persoon bij.
Het is de ervaring van de Priamos-leden dat begeleiding, zeker de eerste keer, echt nodig is. Het zorgt ervoor dat je allebei even de tijd krijgt om te wennen aan het idee, dat er een neutraal terrein is waar je met elkaar praat, dat er een gespreksleider is die kan ingrijpen of sturen als dat nodig is en die jullie kan helpen bij de eerste afspraken.
Van Anoniem naar Bekend, hoe erg is dat? deel II (je matcht online)
Je kunt je DNA gegevens ook tegen betaling aanleveren via de genoemde Amerikaanse firma’s. Daarin zijn de gegevens opgenomen van iedereen die deze aanlevert, waarbij privacy voorwaarden gelden; niet iedereen kan er zomaar bij. Wel doet dat bedrijf doorlopend onderzoek of er een match is. Dat zal meestal heel verre verwantschappen betreffen, 3e tot 5e generatie neef of nicht hoor je dan regelmatig. Maar je bent donor, en het is dus mogelijk dat zich er een genetische zoon of dochter heeft ingeschreven, dat blijft een heftig gebeuren. Dan krijg je bericht dat er zo’n match is, met de mogelijkheid om contact op te nemen. Let op: dit gaat zonder enige vorm van begeleiding. Het is dus zaak om dit zorgvuldig aan te pakken. Onze ervaring is, dat even pas op de plaats de beste aanpak is. Niet meteen in de pen klimmen, maar laat het initiatief bij de zoon of dochter! Die is de jongste, die is mogelijk al lang hiermee bezig, en je weet niet hoe diegene zich voelt. Maar als de match binnen laten we zeggen 10 dagen geen contact heeft opgenomen, kun je eens voorzichtig mailen: “ik zie verwantschap, zie jij dat ook, waarom heb je je ingeschreven in dit bedrijf? zou je voelen voor al of niet mail contact?”. Hoe het verder loopt, moet de tijd wijzen, en dat hangt vooral af van jouw en het karakter van je nazaat, maar ook daar valt wel iets over te zeggen. Het kan ook zomaar zijn dat je ineens 2, 3 of 4 nazaten tegelijk vindt! Wat doe je dan? Daar hebben wij leden van Priamos ook geen ervaring mee, maar doe het heel kalm aan, neem de tijd.
Van Anoniem naar Bekend, hoe erg is dat? deel III (je wordt gevonden, tot je verrassing)
Er is nog een derde variant mogelijk. Je bent Anoniem, althans dat dacht je, maar je nazaten hebben via Donordetectives of door eigen genealogisch onderzoek ontdekt dat jij hun donor bent. Heel goed mogelijk dat je door meer nazaten tegelijk wordt gevonden. Dat is heftig, want je had misschien nog niet eens goed nagedacht over Bekend worden. Of je dacht dat je altijd Anoniem zou blijven. Dan heb je buiten de waard gerekend, de combinatie van DNA onderzoek en genealogisch onderzoek heeft al menig anonieme donor opgespoord.
Ook dan is een time out aan te bevelen, maar wel één waarin je echt moet gaan nadenken over wat je hiermee moet, wilt en kunt.
Van Anoniem naar Bekend, hoe erg is dat? deel IV (hoe voelt het)
Je bent gevonden. Je hebt contact gelegd. Er is wederzijds van alles uitgewisseld. Loopt het nu verder allemaal op rolletjes? Dat had je gedacht. Elk mens zit anders in elkaar en donorkinderen zijn daarop geen uitzondering. De ene gematchte legt makkelijk contact, jullie bouwen langzaam iets moois op, je voelt je euforisch of misschien ook ongemakkelijk. De ander wil alleen maar een enkele kennismaking, en dat terwijl jij je al echt verwant bent gaan voelen met diegene. De volgende is meer jojo: nu eens contact, dan weer weglopen. En ook komt het voor dat je alleen maar hoort dat er een match is, maar diegene weigert zelfs een ontmoeting of een mailcontact, je voelt je afgewezen. Het is een emotionele achtbaan, die je bent aangegaan toen je met dit hele proces begon. Maar het is wel een heel mooie achtbaan! Wij Priamos leden hebben wisselende ervaringen. De meeste echter zijn samen te vatten in het woord: Verrijking! Er komen jonge mensen op je pad die je anders nooit zo nabij zouden zijn geweest.
Van Anoniem naar Bekend, hoe erg is dat? deel V (partner en echtelijke kinderen)
Je partner wist al lang dat je donor was, en ……….. Je hebt zelf al kinderen uit voorgaande relaties.
Van Anoniem naar Bekend, hoe erg is dat? deel VI (je match wist niet dat hij of zij donorkind is)
…………… dat kan ook gebeuren. Iemand schrijft zich voor de lol in bij een bedrijf, wil wel wat weten over diens genetische achtergrond, en vindt….. een vader. Dat is geen theoretisch geval; het is al meerdere keren gebeurd. De schrik, het ongeloof, de boosheid die daarbij komt kijken, dat valt allemaal niet mee, voor jou niet om je er in te kunnen verplaatsen, en voor de match al helemaal niet.