Stappenplan voor zaaddonoren die vindbaar willen zijn
Ben je anonieme donor geweest? En wil je per direct voor eventuele nakomelingen bereikbaar zijn, zodat ze informatie over hun herkomst kunnen achterhalen? Dan adviseren wij jou om al deze vier stappen te zetten om vindbaar te zijn.
Het is goed om je hierbij te realiseren dat lang niet alle donorkinderen weten dat ze donorkind zijn. Stichting Donorkind schat in dat maar 10 tot 20% van de donorkinderen weet dat ze donorkind zijn. Verder gaat niet iedereen die het wel weet op zoek naar de donor of familie van donorvaders kant. Voor hen die op zoek zijn, is het heel fijn als die zoektocht niet te lang hoeft te duren en daar kan jij als (ooit anonieme) spermadonor aan bijdragen door het volgende te doen:
1. Neem contact op met de kliniek
Als de kliniek waar je gedoneerd hebt nog bestaat, kun je contact met ze opnemen en vragen of ze in je dossier willen opnemen dat je openstaat voor contact. Je kunt dan misschien meteen vragen hoeveel donorkinderen er met jouw zaad zijn verwekt.
Omdat ook bij klinieken lang de overtuiging heeft geleefd dat donoren niet bekend willen worden, is het sowieso goed dat je contact opneemt, zodat ze het signaal krijgen dat er wel degelijk donoren zijn die openstaan voor vragen van hun donorkinderen.
2. Stichting Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting
Stichting Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting is het loket van de overheid waar donorkinderen kunnen aankloppen voor informatie over de donor. Voor donoren van voor 2004 geldt dat SDKB dan contact zal opnemen met de kliniek, om na te vragen of er gegevens bekend zijn. De kliniek zal de gegevens verstrekken aan SDKB en SDKB neemt weer contact met je op of je openstaat voor contact.
De administratieve route via de kliniek en/of SDKB werkt helaas niet altijd. Het kan zijn dat de kliniek niet meer bestaat of dat de administratie (al dan niet bewust) vernietigd is. Ook is geregeld in het nieuws geweest dat menig administratie van klinieken (deels) onbetrouwbaar is. Zo zijn er klinieken die meerdere donoren in een cyclus gebruikten, die zaad mengden, of waar menselijke of andere fouten zijn gemaakt in het verwerken van gegevens. De belangrijkste stap die je kunt nemen, is dan ook door je DNA op te laten nemen in een of meer DNA-databanken.
3. Fiom KID DNA-databank
De databank van Fiom is gratis voor donoren en donorkinderen van voor 2004. De KID-DNA databank staat ook open voor donoren van na 1 juni 2004. Je betaalt dan 435 euro, tenzij je bij Medisch Centrum Bijdorp van dokter Jan Karbaat doneerde. In dit specifieke geval is het kosteloos.
Als je gematcht wordt met een of meer donorkinderen in de databank, neemt Fiom contact met je op en bieden hun hulpverleners begeleiding bij een eventuele ontmoeting. Op de website van Fiom kun je meer lezen over hun databank.
4. Internationale DNA-databanken
De afgelopen jaren zijn de internationale DNA-databanken sterk in opkomst. De grootsten zijn Ancestry, MyHeritage, 23andme, Family Tree DNA, Living DNA en Gedmatch. Je kunt je profiel in een van deze databanken plaatsen, zodat je mogelijk zonder tussenkomst van Fiom met donorkinderen (en andere familieleden) gematcht kunt worden.
In Nederland testen de meeste mensen bij MyHeritage. Daar is je trefkans dus relatief groter dan bij andere databanken. Het is een persoonlijke afweging van welke opties je gebruik wilt maken.
De internationale DNA-databanken worden de afgelopen jaren door steeds meer mensen gebruikt. Voor de lol, omdat mensen willen zien in welke landen hun DNA nog meer voorkomt, maar ook door mensen die op zoek zijn naar onbekende familie. Er kleven wel een paar risico’s aan het gebruik van deze databanken. Je zou bijvoorbeeld op een familiegeheim kunnen stuiten, of je kunt gematcht worden aan donorkinderen – of afhankelijk van de periode van doneren hun kinderen – die niet op de hoogte zijn van hun oorsprong.
Ten slotte is het goed te weten dat het commerciële databanken zijn en diverse verdienmodellen hanteren.
Mocht je er niet helemaal gerust op zijn maar toch vindbaar willen zijn, dan kun je eventueel gebruik maken van een tussenpersoon. Bijvoorbeeld iemand die je DNA beheert en ervaringsdeskundig is op dit terrein. Een bureau waar Priamos goede ervaringen mee heeft is Socht.
Gebruik maken van voornoemde stappen is vanzelfsprekend een persoonlijke afweging. Het is goed om je te realiseren dat je met de moderne laagdrempelige DNA-technieken en stamboomonderzoek hoe dan ook gevonden kunt worden. Het doorlopen van dit stappenplan zorgt er echter voor dat je zelf de regie houdt op je vindbaarheid.
Wil je je eerst nog wat verder oriënteren?
- Donoren van ons platform beantwoorden met alle plezier je vragen per mail of telefoon
- Sluit je aan in de Facebookgroep van (anonieme) zaaddonoren
- Bezoek het landelijk informatiepunt donorconceptie
- Beluister afleveringen van de donorkindpodcast “De Kwak Kwaakt” met donoren die gevonden zijn of zich bekend hebben gemaakt:
- Episode 4: Het verhaal van donorkind Ties van der Meer
- Episode 13: In gesprek met donor Lex van Wietingen
- Episode 31: In gesprek met donor Wilhelm
- Episode 59: In gesprek met donor Lex Goudswaard
- Episode 62: In gesprek met donor Ad
- Episode 65: In gesprek met eiceldonor Judith
- Episode 66: In gesprek met donor Michiel
- Episode 73: In gesprek met donor Jan
- Episode 74: In gesprek met donor René